Gdańsk

Gdansk

Biblioteka Miejska i Towarzystwo Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku w ramach serii graficznej nr 3 wydały w roku 1951 nietypową pozycję pt. Gdańsk zabytkowy w roku 1950. Jest to 54-stronicowa publikacja formatu A-4 zaopatrzona w plan miasta, wydrukowana czcionkami Poznańskiej Drukarni Naukowej.

Ta ciekawa pozycja z tekstami opracowanymi przez Irenę Fabiani-Madeyską została ozdobiona niezwykłymi rysunkami wykonanymi przez Zdzisława Króla. Jest to 52 przedstawienia zarówno obiektów zabytkowych jak i jego poszczególnych elementów.

Całość została opatrzona wstępem Mariana Pelczara, w którym pisze m.in.:

„… Gdańsk rzucał, stale i zawsze, dziwny urok na wkraczającego w jego mury wędrowca. Czar przeszłości i piękna tego miasta promieniował z bujnego życia gwarnych rzesz gdańskiego kupiectwa i wiślanych flisaków, malowniczości barek i żaglowców, zgiełku portowych dźwigów, wypełniał na każdym niemal progu gdańską ulicę, bił z wiekowych zabytków starego grodu, z gotyckich wież gdańskich kościołów, z przysadzistych, krępych baszt jego obwarowań, z renesansowych, bogato złoconych, w polskie orły zdobnych jego bram, z barokowych fasad i przedproży holenderskim stylem wznoszonych kamienic – i tych okazałych, na głównych ulicach miasta, zamieszkałych przez bogaty patrycjat, i tych skromnych, ze staromiejskiej dzielnicy, gdzie mieszkała liczna i rojna robotnicza ludność portowa, odwieczni gospodarze tego terenu, kaszubscy rybacy i żeglarze…

… Rok 1950 – to wielki krok w odbudowie Gdańska. Uchwycony przez artystę-rysownika szereg fragmentów zabytkowych budowli Gdańska ukazuje nam w dokumentalnym ujęciu ten przełomowy w urbanistycznym życiu Gdańska moment, gdy na odgruzowanej już ulicy miasta odkrywamy resztki historycznego zabytku, zabezpieczamy od zniszczenia, rekonstruujemy, włączamy w rytm codziennego, nowego życia…”.

Krzysztof Tęcza