Czym jest kompostowanie?

Jest to proces, któremu poświęca się mało uwagi. Jest to metoda pozyskiwania naturalnego nawozu - próchnicy. Proces kompostowania naturalnego w przyrodzie jest procesem ciągłym. Jest to nic innego jak rozkład substancji z resztek roślinnych i zwierzęcych poddanych procesom biochemicznym i działaniu organizmów glebowych.

Aby powstał kompost, który można nazwać też „czarnym złotem” dla ogrodników, potrzebne są odpowiednie warunki występujące jednocześnie – powietrze, temperatura i wilgotność. Takie też warunki występują w okresie wiosenno-letnio-jesiennym.

Temperatura w zależności od bakterii, które rozkładają zawartość kompostownika lubią temperatury od 20°C do nawet 70°C. Więc zewnętrzna temperatura pomaga rozpocząć ten proces, natomiast wyższe temperatury możemy zawdzięczać bakteriom, które tworzą procesy dające taki wzrost temperatury wewnętrznej kompostownika.   

Dobrze dotleniony kompostownik pozwala sprawnie przeprowadzić cały proces kompostowania. Jednakże, aby drobnoustrojom pomóc z rozłożeniem na próchnicę, powinniśmy zawartość kompostownika obrócić, aby napowietrzyć wsad.

Wilgotność kompostu jest kluczowym zagadnieniem. Nie może być on za suchy (nie zapewnia odpowiedniej ilości wilgoci do podtrzymania procesów życiowych i mnożenia się bakterii), a także za mokry (utrudnia dopływ tlenu do jego wnętrza). Stos kompostowy powinien mieć taką zawartość wilgoci jak dobrze wyciśnięta gąbka.   

Co można wrzucić do kompostownika?

Ważna jest tutaj zasada – do kompostownika wrzucamy odpady organiczne. Czym są odpady organiczne? Są to odpady pochodzenia roślinnego, czyli m.in.:

• odpady kuchenne – resztki i obierki z warzyw i owoców, fusy z kawy i herbaty, skorupki jajek, gałązki i liście,
• odpady z pielęgnacji terenów zielonych – ścięta trawa, liście, resztki roślin,
• niektóre odpady z przemysłu rolnego i przetwórstwa drewna - słoma, wióry, kora, popiół drzewny, torf, nawozy mineralne, gnojówka, obornik.

Kompostować możemy niemalże wszystkie substancje organiczne, pod warunkiem że nie są skażone lub toksyczne. Do kompostowania nie powinniśmy dodawać resztek nieorganicznych. Nie można również dodawać kości i tłuszczy, które mimo organicznego pochodzenia bardzo długo się rozkładają i zanieczyszczają kompost. Nie dodajemy także resztek roślin porażonych przez choroby, chorych owoców łętów z pomidorów, materiałów nierozdrobnionych. Według większości ogrodników zalecane ogólne proporcje materiałów w kompoście wynoszą: - 80% odpadki organiczne, - 10% nawóz organiczny + mineralny, - 10% gleba.

Jak układać warstwy kompostownika?

Poniższy schemat wraz z opisem jest uproszczoną, poprawną instrukcją, jak stworzyć kompostownik i zadbać o niego.

Warstwy powinny mieć grubość nie większą niż 20 cm. Układanie ściętej trawy, liści i resztek roślin w zbyt grubych warstwach szybko doprowadzi do gnicia, gdyż utrudniony jest dostęp powietrza.

WARSTWY

• Około 20 cm połamanych gałązek
• Torf, ziemia ogrodowa, słoma i zeszłoroczny kompost
• Warstwa składników organicznych np.: skoszona trawa, nadziemne części chwastów i resztki roślin, fusy z herbaty i kawy (łącznie z torebkami ekspresowymi) odpadki kuchenne (po warzywach i owocach, skorupki jajek, obierki, cienkie gałązki i liście)
• Warstwa okrywająca: torf i liście

Warstwy układamy na przemian, tylko warstwa okrywająca służy zabezpieczeniu materiału kompostowanego. Kompostownik powinien stać w zacienionym miejscu, materiał w kompostowniku należy utrzymywać tak aby nie dopuścić do jego przesuszenia.

Co dalej?

Materiał kompostowany można co jakiś czas przemieszać, a w przypadku gdy jest zbyt suchy podlać wodą.

Po około 9 miesiącach powstanie kompost, przypominający świeżą ziemię, który z powodzeniem sprawdzi się w uprawie wszystkich rodzajów roślin, kompostu nie można przedawkować czy też zaszkodzić roślinom.

Proponujemy także filmiki instruktażowe, pokazujące różnego rodzaju kompostowniki, czy to luźna hałda czy drewniane, czy plastikowe. Poniżej dwa filmiki warte uwagi wynalezione z gąszczu różnych treści na temat kompostowania.

Zachęcamy do kompostowania, aby wykorzystywać bioodpady do produkcji własnego naturalnego nawozu.